W wielu publikacjach i bezpośrednich wypowiedziach – zarówno kandydatów, jak i osób rekrutujących – spotkałem się ze stwierdzeniem, że podstawą przy staraniu się o pracę jest dobre CV – w tym również pracę w oświacie. Osobiście zawsze uważałem, że ważniejsze jest praktyczne pokazanie tego, co się potrafi, jednak z przeprowadzonych ostatnio rozmów z dyrektorami kilku szkół okazało się, że CV jest dla nich kluczowe nie tylko w przypadku kandydatów, których widzą pierwszy raz na oczy, ale również w odniesieniu do praktykantów, stażystów czy wolontariuszy, których goszczą u siebie tygodniami lub miesiącami. Dyrektora interesuje bowiem – obok opinii opiekuna stażu czy praktyk oraz własnych obserwacji – wieloaspektowy zawodowy portret kandydata, ujawniający wszystko to, czego nie udało mu się zaprezentować w praktyce. Ponadto – jak stwierdzili zarządzający szkołami – wygodnie jest mieć wgląd w kompleksową charakterystykę kwalifikacji, kompetencji, umiejętności, doświadczeń oraz osiągnięć aplikującego. Tak więc musiałem przyznać rację, że pedagogiczna „cefałka” odgrywa ważną rolą nie tylko w przypadku kandydatów próbujących sforsować mury placówki, ale również szczęściarzy, którzy znaleźli się wewnątrz jako praktykanci, stażyści lub wolontariusze.
Dokumenty aplikacyjne pedagoga/nauczyciela – podobnie jak reprezentantów innych dziedzin – mają swoją specyfikę, którą należy uwzględnić przy ich tworzeniu. Curriculum Vitae i list motywacyjny powinny zawierać informacje o karierze edukacyjnej (i zawodowej, jeśli ma się już jakąś praktykę) oraz wspomnianych wyżej kwalifikacjach, predyspozycjach, umiejętnościach i doświadczeniu. Warto zatem traktować je jako zbiór argumentów mających przekonać pracodawcę, że jest się osobą, która spełnia jego oczekiwania (a jeszcze lepiej, jeśli je przewyższa).
Istnieje wiele wzorów CV – zarówno pod względem formy, jak i treści – dlatego poniżej ogólnie opisałem te uniwersalne elementy, które można w indywidualnie dobranej konfiguracji zamieścić w swoich pedagogicznych aplikacjach.
WYKSZTAŁCENIE
Tutaj powinieneś wypisać szkoły, do których uczęszczałeś, zaczynając od tej, którą ukończyłeś ostatnio lub w której nadal się uczysz. Twoją listę powinna zamykać szkoła średnia, chyba że wcześniejsze etapy edukacji miały profil lub charakter, który chcesz zaakcentować w swoim CV, np. szkoła podstawowa muzyczna lub sportowa, Gimnazjum Umiejętności Twórczych itp. Jeśli w szkole średniej lub wyższej pisałeś pracę dyplomową z dziedziny związanej ze specjalizacją lub charakterem placówki, w której chcesz pracować, zamieść w CV jej temat. Dzięki temu możesz być postrzegany jako ekspert w tej właśnie dziedzinie.
DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE
Tak brzmiący nagłówek jest pojemniejszy niż „Praca zawodowa”, ponieważ możesz w tym miejscu zawrzeć – obok pracy etatowej i wakacyjnej – wszystkie formy dotychczasowej aktywności składające się na Twoje doświadczenie, czyli: odbyte praktyki, staże, wolontariaty oraz działalność w organizacjach społecznych. Jeśli jednak zdecydujesz się na rozdzielenie swojego doświadczenia zawodowego na poszczególne kategorie, mogą one zostać opatrzone nagłówkami: PRAKTYKI, STAŻE, WOLONTARIATY, DZIAŁANOŚĆ W ORGANIZACJACH SPOŁECZNYCH
DODATKOWE KWALIFIKACJE
W tym miejscu możesz wypisać wszelkiego rodzaju udokumentowane kursy, szkolenia, warsztaty, konferencje szkoleniowe itp.
SAMODOSKONALENIE
Ten element nie jest popularnym punktem zamieszczanym w życiorysie, jednak możesz w nim zawrzeć wiele cennych informacji eksponujących Twoje mocne strony, np.: studiowanie literatury z zakresu arteterapii, odwiedzanie edukacyjnych serwisów internetowych i przeglądanie artykułów dotyczących metodyki pracy w świetlicy szkolnej, udział w konferencjach naukowych (w tym miejscu wymień tytuły konferencji, ich daty oraz organizatorów, np. uczelnię, instytucję, wydawnictwo edukacyjne), odwiedzanie targów edukacyjnych (wymień daty i miejsca).
WŁASNE PUBLIKACJE
Publikacjami, którymi możesz się pochwalić są nie tylko artykuły, programy, scenariusze opublikowane w czasopismach, internetowych serwisach edukacyjnych; autorskie podręczniki albo ebooki, ale również własny „zawodowy” blog lub strona internetowa, bądź wypowiedzi (posty) na specjalistycznych forach lub w portalach społecznościowych. W CV podaj tytuły publikacji oraz czasopism, adresy serwisów internetowych, autorskiego bloga lub strony WWW, linki do wypowiedzi na forach itp. – oczywiście wraz z datami ich opublikowania.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
W tym miejscu możesz wymienić swoje szczególne osiągnięcia zawodowe – nagrody, dyplomy, wyróżnienia zdobyte w konkursach osobiście (np. tytuł kreatywnego pedagoga roku, nagroda dyrektora placówki, nagroda zdobyta podczas studiów, np. za najlepszy autorski scenariusz, projekt, program) lub wraz z grupą swoich podopiecznych (np. I miejsce w Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Szkolnych).
DODATKOWE INFORMACJE
Możesz tutaj opisać swoje umiejętności obsługi komputera i poszczególnych programów, np. aplikacje pakietu MS Office (Word, Excel, PowerPoint), programy graficzne (Corel, Photoshop), programy edukacyjne (seria „Klik uczy…”, „Dyslektyk”); umiejętności obsługi urządzeń biurowych, Internetu i poczty elektronicznej; znajomość języków obcych itp.
ZAINTERESOWANIA
Nie tylko charakteryzują one Twoją osobowość (cierpliwość, systematyczność, kreatywność, zdolności manualne, artystyczne itp.), ale również potencjał pedagogiczny. Jest on tym większy, im bardziej możesz w swojej pracy zawodowej (zarówno edukacyjno-wychowawczej, jak i organizacyjnej) wykorzystać posiadane przez siebie pasje i predyspozycje (np. zdolności artystyczne, organizacyjne itp.).
REFERENCJE
Jeśli posiadasz referencje wystawione przez Twoich przełożonych, dyrektorów lub kierowników instytucji, z którymi do tej pory współpracowałeś, możesz je tu wymienić, a ich kopie załączyć do dokumentów aplikacyjnych lub zabierać ze sobą na rozmowy kwalifikacyjne.
Może się zdarzyć, że w swoim CV dostrzeżesz jakąś piętę achillesową, czyli jego słaby punkt. Pomyśl więc, co mógłbyś zrobić, żeby ten stan zmienić. Niekiedy wystarczy ukończenie jakiegoś kursu lub rozpoczęcie kilkumiesięcznego wolontariatu w wybranej przez Ciebie placówce. Z kolei list motywacyjny powinien stanowić kompozycję argumentów uświadamiających pracodawcy korzyści, jakie uzyska, zatrudniając Cię. Koniecznie zadbaj o to, by znalazły się w nich argumenty odpowiadające hipotetycznym lub sprecyzowanym (np. w ogłoszeniu) oczekiwaniom i wymaganiom stawianym potencjalnemu kandydatowi. Sztampowe, uniwersalne dokumenty, wysyłane hurtowo wszędzie, gdzie się da, są nie tylko oznaką braku profesjonalizmu nadawcy, ale i szacunku dla adresata.
Więcej informacji na temat poszukiwania pracy w oświacie (i nie tylko) oraz rozwijania kariery zawodowej pedagoga/nauczyciela (m.in. w oparciu o innowacje pedagogiczne oraz projekty edukacyjne i artystyczne) znajdziesz w poradniku:
WWW.KREATYWNAEDUKACJA.PL
Kreatywna Edukacja 